Sætistala:
29
Atómmassi:
63,546
Bygging
atómsins: Kopar (Cu) er númer 29 í
lotukerfinu, hefur atómmassatöluna 63,546 og er
bygging efnisins 2-8-18-1.
Nafnið
er tilkomið frá Kýpur, L. cuprum. Talið
er að koparfundurinn sé síðan á
forsögulegum tíma. Það segir að kopar
hafi verið unninn í námum í meira en
5000 ár.
Kopar er
einn af mikilvægustu málmum mannsins. Kopar er
rauðleitur, hefur bjartan málmgljáa, er hamranlegur
(mjúkur), fullur af æðum og er góður
leiðari fyrir hita og rafmagn (aðeins sekúndu
til silfurs í rafmagnsleiðni).
Rafmagnsiðnaðurinn
er einn mesti notandi kopars.
Annað
veifið á það sér stað að
kopar finnst hreinn í jörðu, og er fundinn í
mörgum steintegundum, þ.e. litir eins og kúprí
(varðandi tvílitan kopar), malakít (græn
eirsteintegund), himinblár/heiðblár, eirglans
og bornite. Stórar koparmálmmyndanir er hægt
að finna í Bandaríkjunum, Chile, Zambíu,
Zaire, Perú og Kanada.
Mikilvægustu
koparmálmsteintegundirnar er salt af brennisteinssýrlingi,
oxíð og karbónat. Frá þessum
kopar er auðsótt að bræða málmgrýti,
sía/skola úr og með rafgreiningu/rafsundrun.
Málmblöndur kopars, látún og brons,
sem lengi hafa verið í notkun eru ennþá
mjög mikilvæg, allir Amerískir smápeningar
eru úr kopar, monel og byssuhlaup innihalda einnig kopar.
Kopar hefur
víða notkun eins og í landbúnaðar-og
jarðyrkjueitrun og eins í vatnshreinsun.
Koparblanda/efnasamband,
svo sem Fehlingslausnin er mikið notuð í rökvísri
efnafræði í prófun fyrir sykur.
Hreinn kopar
(99,999+%) er fáanlegt fyrir auglýsingagerð
í sjónvarpi og útvarpi.
Höfundur:
Snærún Ósk Sigurjónsdóttir,
Nát 123
|