Sætistala:
8
Atómmassi:
16,0u
Bygging
atómsins: Róteindir
8p+. Rafeindir 8e-. Nifteindir 16,00n0
.
Hvernig
er nafn þess tilkomið: Antonie Laurent Lavoisier
taldi að allar sýrur innihéldu súrefni.
Þremur árum síðar nefndi hann viðkomandi
frumefni oxygen. Orðið oxygen er rakið til grísku
orðanna oksys (=sýra) og gen (=að framleiða,
framleiðandi), þ.e. oxygen þýðir
sýru-framleiðandi.
Hvar
er það að finna í náttúrunni:
Við yfirborð
jarðar og í neðri lögun lofthjúpsins
er að finna súrefni. Í efri hluta lofthjúpsins
er einatóma súrefni (0). Súrefni er algengasta
frumefni jarðskorpunnar og eru súrefnisatóm
tæp 50% af massa hannar.
Hvernig
er það notað: Súrefni
losnar út í andrúmsloftið við ljóstillifun
og er það bæði dýrum og plöntum
nauðsynlegt til öndunar og til að geta lifað.
Súrefni er næst algengasta efni gufuhvolsins, og
er rúmmálsprósenta þess í
loftinu um 21%. Þegar við öndum, berst súrefni
inní blóðrásina og flyst með rauðum
blóðkornum til frumna líkamans, þar
sem það er notað við niðurbrot næringarefna
en við það losnar orka. Bruni
efna getur ekki átt sér stað nema súrefni
tengist efnunum. Þegar það brennur við lífræn
efni myndast vatn (H2O) og koltvísirungur
(CO2).
Annað
forvitnilegt: Uppgötvað af C. Scheele og Priestly
í Svíþjóð og Englandi árið
1774.
Heimildaskrá:
Höfundur:
Ingveldur Kristjánsdóttir, Nát 123
|