Til baka 
 
Helíum - He

Uppáhalds frumefnið mitt er HELÍUM. Það er númer tvö í lotukerfinu sem þýðir að það er næst léttasta frumefnið. Það er táknað með He

Sætistala: 2

Atómmassi: 4 u

Bygging atómsins:

Í kjarna eru: 2 róteindir og 2 nifteindir. Helíum-3 hefur aðeins eina nifteind. Atómið hefur einnig 2 rafeindir.

Hvernig nafn helíums er tilkomið:

Helíos þýðir sól á grísku, og fannst fyrst í sólinni þegar Piere Jansen fann það í litrófi sólar árið 1868.

Hvar helíum er að finna í náttúrunni:

Algengt í alheiminum t.d. í sólinni. Minna af því á jörðinni. Í andrúmslofti jarðar er styrkur þess 5,4 hlutar af milljón, en það er algengara í jarðgasi (ca 0,4%).

Hvernig helíum er notað:

Helíum brennur ekki og tekur ekki þátt í efnasamböndum (því það er eðallofttegund). Það er því notað í loftbelgi og við loftsuðu.

Til að helíum verði að vökva þá þarf að kæla það niður í -268,9°C en það er einungis um fjórum gráðum fyrir ofan alkul. (sem er - 273,15°C). Vegna þessa er það oft notað í kælingu sérstakra tækja t.d. í sumar sneiðmyndatökuvélar og ekki má gleyma sjálfum Hubble geimsjónaukanum. (Sjá mynd)


Þessi mynd er tekin út Hubble geimsjónaukanum.


Annað forvitnilegt um helíum:

Fljótandi helíum má kæla næstum því að alkuli og þá getur það hegðað sér eins og ofurflæðandi vökvi (superfluid, slíkir vökvar eru mjög skrýtnir og geta t.d. skriðið upp úr glasi.

Helíum kemur ekki víða fyrir á jörðinni og þess má geta að árið 2016 er talið að Bandaríkin verði búin með helíum byrgðir sínar.

Heimildaskrá:

Micrasoft Encarta

Höfundur: Laufey Fríða Guðmundsdóttir, NÁT 123

Fjölbrautaskólinn við Ármúla, október 2004/SK