Til baka
 
 
Súrefni - O

 

Sætistala: 8
Atómmassi: 15.9994 u

Bygging atómsins:
8 p+ 8 e- 8n°.

Súrefni er í vatni og lífrænum efnum, nauðsynlegt fyrir frumöndun.

Súrefni er notað í marga hluti og ber helst að nefna að það er notað á sjúkrahúsum til að aðstoða við öndun sjúklinga.

Súrefni (ildi) er næst algengasta frumefni gufuhvolfsins eða um 21% þess. Það er algengasta efni jarðskorpunnar eða um 50% hennar. Bruni efna getur ekki átt sér stað nema súrefni tengist efnunum. Þegar það brennur við lífræn efni myndast vatn (H2O) og koltvísýringur (CO2). Fljótandi súrefni er notað sem eldsneyti á eldflaugar. Súrefni er allt að 2/3 af massa líkamans.Þetta efni er litlaust gas við öll venjuleg hitastig.

Súrefni þéttist ef það er kælt niður í -183°C. Fljótandi súrefni er fölblátt að lit. Efnið myndar þunnfljótandi vökva.Súrefni frýs (breytist í storku eða fast efni) við -219°C . Storkið súrefni er fölblátt eins og vökvinn. Ástæðan fyrir því að fljótandi og fast súrefni skuli vera blátt er áhugaverð frá sjónarmiði eðlis- og efnafræðinga. Hún er sú að ljóseind á sýnilega sviðinu getur örvað tvær samliggjandi sameindir í þétta efninu í einu. Sú ljósgleypni verður til þess að efnið fær bláan lit. Í gasinu eru sameindirnar að jafnaði hver fyrir sig og því ekki hægt að örva tvær sameindir samtímis með einni ljóseind. Örvun einnar sameindar er hér ekki "leyfð" en ef hún á sér stað, þá er um að ræða ljósgleypni á innrauða sviðinu. Það var uppgötvað af C. Scheele og Priestley í Svíþjóð og Englandi 1774.


Heimildir:

http://www.namsgagnastofnun.is
Vísindavefur HÍ

Höfundar: Pálmar Pétursson og Ingibjörg Sveinbjörnsdóttir, Nát 123

 

Fjölbrautaskólinn við Ármúla, febrúar 2003/Sigurlaug Kristmannsdóttir