Sætistala:
8
Atómmassi:
16
u
Bygging
atómsins: Fjöldi
róteinda í kjarna súrefnisatóms
er 8. Fjöldi nifteinda í kjarna súrefnisatóms
er 8. Fjöldi rafeinda á brautum súrefnisatóms
er 8.
Hvað
er súrefni?
Súrefni er eitthvað það sem við gætum
ekki lifað án, súrefni er málmleysingi.
Í líkama okkar er 65% súrefni! Við
öndum því að okkur, plöntur taka
til sín CO2 úr andrúmsloftinu og ljóstillífa.
Með því að ljóstillífa er
afurð aukin sem þær láta frá sér
út í andrúmsloftið en það
er súrefni.
Styrkur
súrefnis í andrúmsloftinu.
Súrefni er litar- og lyktarlaus lofttegund og er hlutfall
þess í andrúmsloftinu um 21%. Ef hlutfallið
væri meira í andrúmsloftinu eða öðrum
loftblöndum leiðir það til aukins brunahraða
í blöndunni. Segjum að hlutfallið sé
hækkað um 3% úr 21% upp í 24% við
það tvöfaldast brunahraðinn, en með 40%
súrefnisstyrk í andrúmsloftinu verður
brunahraðinn tífaldur við það sem hann
er í eðlilegu andrúmslofti. Á meðan
brennileg efni eru nálægt breiðist eldurinn
hratt út og í þessu tilviki, yrði það
erfitt að ráða við hann. Með auknum súrefnisstyrk
er einnig meint að með lægri orku þarf til
að bruni geti átt sér stað. Það
getur kviknað í efnum sem eru flokkuð sem óbrennanleg
ef súrefnisstyrkurinn er orðin mjög hár.
Saga súrefnis.
Þegar ljóstillífun örvera hófst
gátu lífverur farið að þróast,
þetta var fyrir um 3,5 milljónum ára. En
áður en það hófst var ekkert súrefni
í andrúmsloftinu, kom það að sökum
þessarar svokölluðu ljóstillífunar.
Myndun súrefnis
Eitt besta og þekktasta efnasamband í heimi er
H2O. En það er vatn sem myndast þannig
að súrefni tengist tveimur vetnisatómum (H)
og saman myndar vatn. Á ystu braut hefur súrefni
6 gildisrafeindir en súrefni hefur tvær brautir.
Önnur braut er fullskipuð með 8 gildisrafeindum,
vetni hefur 1 gildisrafeind á fyrstu braut en er fullskipuð
fyrsta braut er 2. Vetni þarf aðeins eina gildisrafeind
frá súrefni því vetni hefur aðeins
eina braut. Súrefni og vetni vinna saman og mynda samgilt
tengu. Ef súrefni binst við eitt vetni þá
eru 7 gildisrafeindir komnar en súrefni þarf alls
8, það binst því alltaf við tvö
vetnisatóm. Og það er ástæðan
fyrir því að þetta er H2O.
Annað form súrefnis má finna í ósonlaginu
en það er myndað af svo kölluðum ósonum
(O3).
Heimildaskrá:
Vann mikið
með www.google.com
www.fa.is in á
síður áfangans
Höfundur:
Erla Sigurþórsdóttir, Nát 123
|