Sætistala: 3
Atómmassi:
6,94 u
Bygging
atómsins: Liþíum
hefur sætistöluna 3 og hefur því
3 róteindir, 1 á fyrsta hvolfi og 2 á
öðru hvolfi. Liþíum er til sem tvær
samsætur í náttúrunni, annarsvegar
með 4 nifteindum (92,5%) og hinsvegar með 3 nifteindum
(7.5%).
Eftir nokkra
skoðun á lotukerfninu og vangaveltur um frumefnin
ákvað ég að velja mér frumefnið
liþíum sem mitt uppáhalds frumefni.
Liþíum var uppgötvað árið
1817 af manni að nafni Ágúst Arfveddson
sem gaf efninu þetta gríska nafn sem merkir
“steinn.”
Liþíum er alkalímálmur og er
í flokknum hvarfagjarnir málmar.
Liþíum
er mjög gagnlegt frumefni og er mikið notað
allstaðar í kringum okkur þar sem liþíum
gegnir miklu hlutverki á þessum tímum
kjarnorku, lyfjanotkunar og tækni og auk þess
sem liþíum finnst líka í fæðunni
okkar. Eiginleikar liþíums nýtast við
virkjun kjarnorkunar vegna hitaeiginlegika þess og
hve létt efnið er en liþíum er léttasti
málmurinn. Liþíum er notað sem virka
efnið í ýmis liþínsölt
sem gefin eru sjúklingum sem þjást af
geðhvörfum og eru dagskammtar slíkra sjúklinga
250-500mg á dag af liþíum. Liþíum
er svo notað í ýmis efnasambönd sem
geyma orku og dæmi um slíkt efnasamband er
LiI sem er notað í rafhlöður sem knýja
GSM símana okkar, ferðavélarnar og hjartagangráðin
svo eitthvað sé nefnt. Í dag er mikill
hlut af liþíumi sem notað er fengið
úr saltvatni frá Kaliforníu og Nevada
í Bandaríkjunum, en annars er það
að finna allstaðar í náttúrunni
í steinefnum og saltlausnum en aldrei eitt og sér.
Mynd
af liþíum sem búið er að einangra.
Liþíum
er silfurgljáandi að lit en verður fljót
fyrir áhrifum súrefnis og verður hálfsvart
á nokkrum mínútum og er þessvegna
yfirleitt geimt í olíu.
Höfundur: Jóhannes Karl Karlsson, Nát123
|