Til baka 
 
 
Xenon - Xe

 

Sætistala: 54

Atómmassi: 131.30u

Bygging atómsins:

Röðun rafeinda: 2-8-18-18-8. Sjá nánar á eftirfarandi mynd:


Myndin sýnir byggingu xenons atóms.


Suðumark: 108,3°C

Bræðslumark: -111,80°C

Eðlismassi:
5,90 g/l

Venjulegt ástand: Gasform

Hvernig nafn xenons er tilkomið:

Xenon var uppgvötað 12. júlí árið 1898 af Sir William Ramsey og Morris W. Travers og tilheyrir svokölluðum eðallofttegundum. Nafnið Xenon er grískt og þýðir ,,ókunnugur”.

Hvar xenon er að finna í náttúrunni:

Mjög lítið er að finna af xenon í náttúrunni og er hluti þess í andrúmsloftinu aðeins um 0,000009% eða einn á móti 20 milljónum.

Hvernig xenon er notað:

Frumefnið xenon er bæði lyktar og litlaust. Efni þetta er lítið notað vegna þess hve mikið það kostar og lítið er af því, en aðallega er það notað í allskyns ljósabúnaði, og þá helst í flass perum í myndavélum, og svo öðrum kraftmiklum lömpum. Núna nýlega hafa vísindamenn byrjað að kanna eiginleika þess sem deyfilyfs í lækningum. Ljósaperur sem innihalda xenon gefa frá sér náttúrulegra ljós og endast lengur en venjulegar perur, þær eru þó t.d. um það bil fjórum sinnum dýrari en halogen ljósaperur. Hugsanlega verður þetta gas notað sem eldsneyti á nýjar svokallaðar Ion vélar í geymförum sem ætluð eru til langferða.


Annað forvitnilegt um xenon:

Lengi vel var talið að xenon gæti ekki myndað efnasambönd en nú hefur verið sýnt fram á í rannsóknarstofum að það sé rangt, það hefur meira að segja tekist að mynda xenon i föstu formi við nokkur hundruð kílóbara þrýsting.

Vísindamenn hafa lengi velt því fyrir sér hvers vegna svo lítið af Xenoni finnst í andrúmsloftinu á jörðinni, miðað við t.d. Mars þar sem lofthjúpur hans inniheldur um 0.08% af Xenoni. Ein kenningin hljómaði svo að meginþorri gassins hefði bundist járni í kjarna jarðarinnar, en rannsóknir þar sem beitt var þrýstingi sem jafngildir 700.000 sinnum þrýstingi við sjávarmál og leysigeislum sýndi að svo var ekki. Enn eru vísindamenn að reyna að leysa þessa gátu og hafa flestir þeirra siglt í strand og hafa ekki komið fram neinar aðrar kenningar þess efnis ennþá.

Heimildaskrá:

Slóð: http://www.webelements.com Skoðað: 8. febrúar 2004
Slóð: http://chemlab.pc.maricopa.edu Skoðað: 8. febrúar 2004

Höfundur: Sölvi Borgar Sighvatsson, Nát 123

 

Fjölbrautaskólinn við Ármúla, febrúar 2004/SK