LOL 103, verkefni nemenda haustönn 1999. / Bein, liðamót og hreyfingar efri útlima.

Upphandleggur.

    Upphandleggur nær frá öxl og að olnboga og er hann aðeins eitt bein sem er lengsta og stærsta bein efri útlima. Nefnist það bein upphandleggjarbein, humerus. Höfuð beinsins fellur í liðskál í herðablaðinu, scapula og myndar þar kúlulið.

Ofarlega á beininu eru tveir útvextir sem nefnast stóri og litli hnjótur og veita þeir vöðvafestu. Á beininu miðju er aflíðandi upphækkun sem nefnist axlarvöðvahrjóna og veitir hún einnig vöðvafestu.

Við neðri enda beinsins eru tveir útvextir sem mynda liðamót við framhandleggjarbeinin. Á fjærenda beinsins er útvöxtur sem nefnist upphandleggjarvalta sem myndar liðamót með öln við olnboga. Á nær endabeinsins er svo tindur sem nefnist upphandleggjarkollur og myndar hann lið með sveif við olnboga. Einnig eru á neðri enda beinsins tvær dældir, ölnarhöfðagróf og krákugróf, en þessar dældir í beininu eru til þess að létta hreyfingu liðsins. (sjá mynd.)

Eins og áður segir myndar upphandleggsbein lið við herðablað með kúluliði. Í kúlulið fellur kúlulaga endi eins beins í liðskál annars beins. Kúluliðir eru ein tegund hálaliða en hálaliðir eru himnuliðir sem gefa kost á mikilli hreyfingu. Hreyfing hálaliða er samt mismunandi og eru kúluliðir hreyfanlegustu liðirnir.

Upphandleggjarbein:
Upphandleggjarbein
að framan.

Upp síðuna. / LOL 103, verkefni nemenda haustönn 1999 / til baka


Beinavefurinn. Bein, liðamót og hreyfingar efri útlima..
Höfundur: Hallfríður Ósk Aðalsteinsdóttir.
Vefari: Sigurlaug Kristmannsdóttir sigurlaug@arnarson.is
Jarðfræði-, landafræði- og líffræðideild Fjölbrautaskóla Suðurlands á Selfossi
Síðast uppfært 30. nóvember 1999.
URL: http://sigurlaug.arnarson.is/liffraedi/bein8/upp.htm