LOL 103

Bygging og myndun Noradrenalíns

 

Bygging : Samsetning noradrenalíns í líkamanum hefst með amínósýrunni þýrósín og heldur áfram með viðkomu í seríu ensímískra viðbragða. Frekara ensímískt skref á sér stað í nýrnahettumergnum, þar sem noradrenalíni er umbreytt í adrenalín.

Eini munurinn á byggingu noradrenalíns og adrenalins er sá að adrenalín hefur einu kolefnisatómi fleira, og þar af leiðandi tveimur vetnisatómum fleira, en noradrenalín. Amínóhópurinn er í fyrsti hópurinn í noradrenalíni en hann er hópur númer tvö í adrenalíni. Það var sænski lífeðlisfræðingurinn Ulf von Euler sem uppgötvaði noradrenalín á miðjum fimmta áratugnum.

Myndun: Noradrenalín er leitt af amínósýrunni þýrósín. Fyrst myndast dópa, síðan myndast dópamín, sem stundum notast sjálft sem boðefni. Úr dópamíni myndast því næst noradrenalín sem er aðal boðefni adrenvirkra tauga. Noradrenalín getur loks orðið að adrenalíni. Þetta á sér fyrst og fremst stað í nýrnahettumerg. Þetta má betur skoða á adrenalínsíðunni. Nýrnahetturnar nota meðal annars C-vítamín til að knýja áfram myndunarferli noradrenalíns. Auk þess að vera framleitt í nýrnahettumergnum er noradrenlín framleitt í endum sypatískra taugaþráða ( eftirhnoðaþráða ). Nýrnahettumergur er ummynduð sympatísk taugahnoða sem eins og áður sagði myndar mest af noradrenalíni og adrenalíni líkamans. Noradrenalín safnast í himnublöðrur og tengist viðtökum sínum á svarfrumu. Noradrenalín getur líka tengst a(alfa)2 viðtökum á taugaendunum sjálfum og minnkað þar með losun noradrenalíns úr tauginni. Noradrenalín er endurnýtt og fer endurupptakan að mestu fram í taugaendanum. Virkt velli/framleiðsla nýrnahettumergs er hér um bil 80% adrenalín og 20% noradrenalín. Þetta hlutfall er öfugt í sypatísku taugaþráðunum, þar er noradrenalínið yfirgnæfandi.

Hormónavefurinn


Hormónavefurinn. Adrenalín og Noradrenalín.
Höfundar: Sævar Ingþórsson og Kristján Þór Gunnarsson
Vefari: Sævar Ingþórsson
Jarðfræði-, landafræði- og líffræðideild Fjölbrautaskóla Suðurlands á Selfossi
Síðast uppfært 22. nóvember 2000.